Portfolio

Art Salvage voltooit het grootste reinigingsproject in de geschiedenis van Museum Schloss Moyland

sep 2020

Schimmel, een ongewenste bezoeker in de depots van het museum die verwijderd moest worden. Circa 7000 objecten, 35 liter ethanol, 12 rollen met watjes, 13 medewerkers van Art Salvage en ruim 1100 ATP testen; in september is het grootste reinigingsproject in de geschiedenis van Museum Schloss Moyland voltooid.

Situatie

Het luchtbehandelingssysteem in de depots werkte niet naar behoren, waardoor schimmel een kans kreeg om te gaan groeien. Schimmel houdt namelijk van een vochtige en warme omgeving. Om het klimaat beter te kunnen controleren en verdere schade te voorkomen plaatste het museum ontvochtigers, maar circa 7000 objecten waren al gecontamineerd en moesten dus gereinigd worden. Zodoende heeft het museum 6 werkplaatsen in de tentoonstellingshal gebouwd voor de restauratoren van Art Salvage, waar bezoekers via de ramen konden kijken naar de werkzaamheden.

Meetmethode en uitkomst

Om de beste reinigingsmethodes te bepalen voor de verschillende kunstwerken gemaakt van zeer uiteenlopende materialen, moesten er testen worden uitgevoerd. Schimmelcontaminatie is visueel niet altijd vast te stellen, dus ook de zones zonder pluizige vlekken moesten gereinigd worden.

Om te testen of een reinigingsmethode voldoende effectief was, werden voor en tijdens behandeling metingen gedaan met een luminometer om zowel voor als na de reiniging de aanwezigheid van adenosine triophosphate (ATP) de testen. ATP is een molecuul dat door organismen op een oppervlak achtergelaten wordt: een gecontamineerd oppervlak geeft dus een hoge meting, een schoon oppervlak een lage meting. Door vóór en na de reiniging monsters te nemen kan aangetoond worden hoe succesvol de reiniging is geweest.

Het project in beeld

Reinigingsmethodes

Uit de metingen werd al snel duidelijk dat stofzuigen in veel gevallen niet voldoende was. Reinigen met een stofzuiger wordt gezien als een van de meest effectieve methodes om schimmel te verwijderen en werkt goed als de schimmel droog en poederig is. De witte en zwarte schimmel die aangetroffen werd op de objecten kon vaak goed op deze manier gereinigd worden, de bruine en gele schimmel bleken hardnekkiger. De sporenpopulatie werd in deze gevallen met mengsels op basis van alcohol of water verder verminderd.

De natte reinigingsmethodes werden altijd eerst getest op bijvoorbeeld de achterkant of onderkant van een object met behulp van een wattenstaafje. Kunstobjecten kunnen namelijk zeer kwetsbaar zijn en door de grote verscheidenheid aan materialen en afwerkingen reageert elk object anders. Art Salvage heeft daarom een team van restauratoren ingezet met verschillende specialisaties zoals schilderijen, steen, keramiek, papier, visuele media en plastics.

Resultaat

Alle gecontamineerde objecten zijn nu gereinigd en veilig opgeslagen in een tijdelijke opslag. De toestand van alle objecten is tijdens het reinigingsproces geregistreerd en bijzondere gevallen zijn gefotografeerd. Als het luchtbehandelingssysteem aangepast is gaan alle objecten weer terug naar het depot, waar ze dan voor de komende generaties veilig opgeslagen staan.